Wapń jest niezbędny dla zdrowia człowieka, pełniąc wiele kluczowych funkcji. Jest podstawowym składnikiem budulcowym kości i zębów, odpowiadając za ich wytrzymałość. Kości stanowią także magazyn wapnia, który jest wykorzystywany, gdy pojawia się jego niedobór. Wapń bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, kurczliwości mięśni (w tym mięśnia sercowego), krzepnięciu krwi, aktywacji enzymów i regulacji hormonalnej. Jego odpowiednia ilość w diecie jest istotna dla zapobiegania osteoporozie oraz może mieć wpływ na ciśnienie krwi.
Zapotrzebowanie na wapń u dzieci i młodzieży*
Zapotrzebowanie na wapń rośnie w początkowych latach życia (500 mg w wieku 1-3 lat oraz 800 mg w wieku 4-9 lat) i stabilizuje się w wieku 10-18 lat na poziomie 1100 mg na dobę.
Zapotrzebowanie na wapń u dorosłych*
Zapotrzebowanie na wapń wśród osób dorosłych waha się od 800 mg dziennie (mężczyźni w wieku 19-65 lat i kobiety w wieku 19-50 lat) do 1000 mg (mężczyźni po 65. roku życia i kobiety po 50. roku życia).
Zalecane spożycie wapnia - dzieci i młodzież*
Dzieciom w wieku 1-3 lat zaleca się spożycie 700 mg wapnia dziennie, dla dzieci w wieku 4-9 lat zalecana dawka dzienna to 1000 mg. W okresie nastoletnim (10-18 lat) zalecane spożycie wapnia wzrasta do 1300 mg.
Zalecane spożycie wapnia - dorośli*
Zalecane dzienne spożycie wapnia różni się w zależności od wieku i stanu fizjologicznego. Dla dorosłych mężczyzn w wieku 19-65 lat i kobiet w wieku 19-50 lat wynosi ono 1000 mg dziennie Natomiast dla kobiet powyżej 50. roku życia zalecana jest dzienna dawka 1200 mg.Tyle samo wapnia powinni spożywać mężczyźni od 66. roku życia. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny przyjmować 1000 mg dziennie.
Występowanie wapnia w żywności
Wapń występuje głównie w mleku i jego przetworach, które są najlepszym źródłem tego składnika. Znaczące ilości wapnia można również znaleźć w konserwach rybnych spożywanych wraz z ościami (np. sardynki). Produkty roślinne, takie jak jarmuż, szpinak oraz suche nasiona fasoli, także zawierają wapń, jednak jego przyswajalność z tych źródeł jest ograniczona przez obecność kwasu szczawiowego i fitynowego.
* źródło danych: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny; "Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie"; red. M. Jarosz, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewska; Warszawa 2020
